30 kwietnia 2014

Z giełdy można się utrzymać

Mój wpis sprzed roku pt. "Czy z giełdy można się utrzymać", jest nadal bardzo chętnie czytany. Po roku stwierdzam, że nie wyczerpałem tematu, a w kilku kwestiach nie wypowiedziałem się dostatecznie jasno. Postanowiłem więc popełnić kolejny wpis na ten temat, co niniejszym czynię. Zacznę może od generalnej konkluzji - tak, z giełdy można się utrzymać. Ale tylko pod warunkiem spełnienia trzech zasadniczych kryteriów w trzech różnych obszarach.

Moim zdaniem, aby móc utrzymywać się tylko z giełdy, MUSIMY posiadać:

1. odpowiedni kapitał,

2. umiejętność zarządzania pieniędzmi (dyscyplina wydatkowa),

3. umiejętności inwestorskie.

Kryteria te nie są ostre, więc moment ich spełnienia zależy od każdego z nas indywidualnie. Ważne aby każdy z nich był powyżej pewnego minimum. Jeżeli nie posiadamy któregokolwiek z powyższych, lub mamy z którymś problemy, radzę odrzucić pomysł o utrzymywaniu się wyłącznie z giełdy już teraz. Dlaczego?

Najlepszy inwestor, potrafiący jak nikt efektywnie wydawać pieniądze na życie, nic nie poradzi bez kapitału. Z kolei milioner z dużymi umiejętnościami do inwestowania nie utrzyma się na dłuższą metę, jeżeli pieniądze będzie przepuszczał szybciej, niż je zarabia. Inny milioner, panujący nad swoimi wydatkami, ale nie potrafiący zarobić na giełdzie, też nie będzie mógł na dłuższą metę żyć tylko z giełdy.

Musimy więc mieć wszystkie trzy kryteria spełnione na odpowiednim poziomie. Poziom ten, jak już wspomniałem, jest indywidualny dla każdego z nas i każdy musi sam sobie wszystko policzyć. Gdy wszystko sobie przeanalizujemy, może się okazać, że moment w którym można zdecydować się na utrzymywanie tylko z giełdy jest o wiele dalej (lub bliżej) niż Ci się wydaje. No to co, może policzmy. A właściwie ja policzę, na swoim przykładzie.

Zaczynam od ustalenia, ile potrzebuję miesięcznie (rocznie) na życie. Żona, dwójka dzieci w wieku szkolno-przedszkolnym. Dwa tysiące stałych opłat, do tego jedzenie, wypoczynek, inwestycje - przyjmijmy 6 tysięcy miesięcznie. Daje to 72 tysiące rocznie. Dla bezpieczeństwa przyjmijmy, że potrzebuję 100 tysięcy rocznie - tak na wyrost, bo musi to być kwota, której na pewno nie przekroczę (dyscyplina wydatkowa).

Najdłuższe bessy na polskiej giełdzie trwają niecałe 2 lata. Zakładamy, że takie będą się trafiać, bo zawsze przyjmujemy najgorszy scenariusz. Potrzebuję więc mieć odłożony kapitał w takiej wysokości, aby starczyło mi na 2 lata, podczas których pieniędzy z giełdy nie będzie. Ponieważ jednak chcę mieć pewność, że rodzina będzie miała co jeść podczas nawet najgorszej bessy, zwiększam to do 3 lat. Tak więc potrzebuję 300 tysięcy w gotówce (lokaty, waluty, inne szybko zbywalne aktywa). To wyznacza pierwszą składową niezbędnego mi kapitału.

Teraz przechodzimy do samej giełdy. Ile można bezpiecznie zarobić rocznie w długim terminie? Będą lata, kiedy uda się zrobić 100%, będą takie, gdzie zysk będzie 50%, może 10%, albo będzie strata. To chyba najtrudniejsze w całym wyliczeniu. Oszacowanie tego % zysku, jaki jesteśmy w stanie osiągnąć całym kapitałem, średniorocznie na przestrzeni wielu lat, które dopiero nadejdą. Znów szacuję bezpiecznie, choć wg niektórych będzie to uznane za wyjątkowo odważne. Myślę, że bezpiecznie w długim okresie mogę zarabiać średniorocznie 20%. Ale tu chodzi o moje życie, więc przyjmuję po raz kolejny ostrożne założenie i do wyliczenia biorę 10%.

Ponieważ rocznie "zużywam" na życie 100 tysięcy, owe 10% powinno co najmniej tyle właśnie wynosić. Na giełdzie potrzebuję więc obracać milionem złotych. Ponieważ jednak mamy coś takiego jak podatek belki, kwota ta musi wynosić de facto 1,25 miliona (zysk 10% wynosi wtedy 125 tysięcy, od tego 19% podatku i mamy około 100 tysięcy). Okazuje się więc, że w moim przypadku, aby móc żyć tylko z giełdy, potrzebuję kapitału rzędu 1,55 miliona (300 tysięcy na życie i 1,25 miliona na inwestycje). Zaokrąglając do pełnych "baniek" wychodzi, że z tytułem mojego bloga trafiłem :)))

Co niektórzy zapewne zauważyli, że pominąłem w wyliczeniach inflację. Nic z tego, pamiętam o niej i się nie martwię. Kapitał leżący na wydatki przecież zarabia - lokaty dają zysk w pobliżu, lub powyżej inflacji. Zakładam też, że ceny akcji na giełdzie odpowiednio wzrosną, gdy inflacja przyspieszy. Szacuję kwotę na tu i teraz - 1,25 miliona do inwestowania i 300 tysięcy odłożonych na życie, może za 10 lat zmienić się w 1,5 miliona i 400 tysięcy...

Każdy musi sam policzyć sobie ile potrzebuje na życie. I czy jest w stanie utrzymać ten poziom wydatków przez wiele lat. Potem, znając swoje umiejętności, oszacować ile jest w stanie zarobić na giełdzie w kolejnych latach. Zaokrąglić to w górę dla bezpieczeństwa, zsumować i... już wiemy od kiedy możemy żyć tylko z giełdy. Ważne jest, aby przyjmować ostrożne założenia. Jest bardzo możliwe, że znając swoją kwotę dojdziemy do wniosku, iż lepiej uczciwie pracować na etacie do emerytury zamiast bujać w obłokach - bo kwota może okazać się nieosiągalna.

Co ciekawe, jeżeli wiesz, że zarabianie przychodzi Ci z trudem i w związku z tym potrzebujesz np. 3 milionów na same inwestycje, a tylko 50 tysięcy rocznie na życie i uda Ci się zdobyć taką kwotę, to... jaki jest wtedy sens w ogóle bawić się w giełdę? Te 3 miliony starczą Ci przecież na 60 lat życia :)

Powodzenia w wyliczeniach, osiąganiu założonych kwot i spełnianiu marzeń. Ja niestety do swoich dwóch milionów mam nadal niewyobrażalnie daleko. Niedawno wyzerowałem się spłacając długi i musiałem zaczynać niemal od nowa. W optymistycznym scenariuszu, potrzebuję dwóch silnych rynków byka. Cóż, może dam radę przed 50-tką...

* * *

Przypominam, że od niedawna działa mój profil na Twitterze: https://twitter.com/DwaMiliony Zamieszczam tam informacje o nowych wpisach, komentarze do wydarzeń giełdowych i gospodarczych oraz linki do ciekawych z punktu widzenia inwestora artykułów.

20 komentarzy:

  1. Trzymam kciuki. Powodzenia! I oby w zdrowiu!

    OdpowiedzUsuń
  2. Dzięki. Racja, zdrowie ważniejsze od pieniędzy :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Myślałeś może o fanpejdzu na fb? Ja bym chętnie zalajkował by być na bieżąco z wpisami, bo nie mam konta na Google.

    OdpowiedzUsuń
  4. Przyjdzie czas i na to. Póki co dodałem profil na Ćwierkaczu. Chcę tam umieszczać linki do nowych wpisów i krótkie komentarze do wydarzeń rynkowych.

    OdpowiedzUsuń
  5. Niestety giełda to hazard - coś co stracisz w tydzień odbudowujesz potem w dwa lata. Życie z giełdy to krótkie życie, takich napięć żaden organizm długo nie wytrzyma.

    OdpowiedzUsuń
  6. Hej, jak średniorocznie chcesz zarabiać na giełdzie 10-20 procent to czemu wyzerowałeś się z kredytów :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie chciałem mieć kosy wiszącej nad głową. Poza tym był to okres posuchy na giełdzie (początek 2012).

      Zresztą oddłużenie było moim pierwotnym celem inwestycyjnym. Odhaczyłem go jako zrealizowany i teraz już zarabiam dla siebie.

      Usuń
  7. Frog majac 1,55mln a tym bardziej 2mln moim zdaniem lepiej kupic kilka mieszkan pod wynajem albo 2-3 lokale w duzym znanym miescie i je wynajmowac. Zyski z wynajmu nie niosa zbyt dużego ryzyka i sa wmiare stabilne.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. A liczyłeś może ile % netto z kapitału masz rocznie z wynajmu? Ja liczyłem - wychodzi naprawdę niewiele, a ryzyk więcej niż na lokacie czy obligacjach SP.

      Usuń
  8. Za ok 2mln sadze ze bede wstanie kupic 8 nieduzych mieszkań w Krakowie, które po wynajeciu powinny dac 8-9tys dochodu - podatek 8,5% daje to 7-8 tys netto. Oczywiście trzeba kupic tanio wyremontować włożyć troche swoje pracy ale twoj model tez uwzglednia prace zwiazana z inwestowaniem na giełdzie wiec można to porównać.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zakładam, że dobrze policzyłeś. 8 tys. miesięcznie netto * 12 miesięcy daje 96 tysięcy rocznie. Zakładając, że każdy lokator płaci uczciwie, nie ucieka, nie niszczy mieszkania i że zawsze masz klientów. Ryzykowne założenie, ale je przyjmijmy. Z 2 milionów, taka kwota to 4,8% zyskowności. Czyli jak niektóre lokaty jeszcze niedawno - być może niedługo znów takie będzie % netto (kilka lat temu w czasie kryzysu miałem lokatę 8,7% brutto). Niewiele, a ryzyk sporo. Przynajmniej jak dla mnie.

      Usuń
  9. W mojej ocenie zycie rentiera jest znacznie mniej ryzykowne od inwestora giełdowego (który ma 85% kapitału w papierach wartościowych)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Po prostu te dwa przypadki to inny rodzaj ryzyka. Inny styl życia, inna płynność aktywów itp.

      Usuń
  10. Witaj, cele finansowe masz bardzo zbliżone do moich, do obliczeń brałeś podobne wartości zysków z giełdy. Ktoś kto chce powiedzmy dojść do 1,5 mln. zaczynając powiedzmy od 10tyś, to droga wychodzi niewyobrażalnie długa. Natomiast startując z trochę większym portfelem oraz dodając przez pierwsze powiedzmy 10 lat conajmniej 10tyś. miesięcznie zasilania tego portfela droga do 1,5mln skraca się znacznie. Na początku największe znaczenie ma zasilanie portfela, po kilkunastu latach kluczowe będzie każdy % wzrostu portfela. Polecam takie ćwiczenie symulacji w excelu. Trzeba sobie uzmysłowić że pierwsze powiedzmy 10 lat to ciężka praca bo trzeba się sporo nauczyć i nagimnastykować, ale później to już z górki. Mając w perspektywie max za 20lat wolność finansową z 2mln. na koncie - jest o co walczyć. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Za 20 lat to ja już chcę wnuki bawić siedząc na huśtawce w ogrodzie :)

      Usuń
    2. piszę z perspektywy 30-latka. myślę że emerytura przed 50 to trochę za wcześnie. Jak będę miał 1,5mln w wieku 40 to nie zaszkodzi, najwyżej na emeryturze w wieku 50 lat będzie 15mln. W końcu dzieci ani pieniędzy nigdy nie za dużo :)

      Usuń
    3. Spoko, rozumiem. Mi już bliżej do 40-tki niż 30-tki. 2 miliony to taki króliczek, którego gonię i będę gonił z pełną świadomością, że go raczej nie złapię. Mam za mały kapitał, a o dokładaniu mogę zapomnieć. Wręcz przeciwnie - zyski z giełdy czasem muszą finansować inne wydatki. Takie życie :)

      Usuń
  11. Ciekawy post. Będę zaglądał tu częściej.

    OdpowiedzUsuń
  12. Witam,

    Dopiszę kilka słów,
    Zaczynałem z 15 tyś teraz jest tego, sporo więcej.
    3 mieszkania, giełda, waluty, inne czyste biznesy.
    wyciągam średni 5 tys / mies.
    z mieszkaniami jest różnie, jak chcesz aby się szybko zwróciły ( zakładam, że kupiłeś to trzeba dobrego/drogiego lokalu dla ludzi. Inna opcja tani kwadrat dla studenta i tu jest różnie. Z małego 25m2 miałem swego czasu po 12 mies ( czyli pauza wakacyjna + remoncik) średnio 760 pln. ale pewnego razu trafiłem na panne z Ukrainy! Pierwsze 3 miechy OK później gorzej a na końcu gówno na podłodze! I w plecy 2 tyś !! Tak czy owak!

    Dziś mając więcej ( JAK DLA MNIE) mogę śmiało powiedzieć, że doświadczenie robi swoje. Z powiedzmy 150 tyś spokojnie można wyciągnąć minimum 10% LEGALNIE na pitach!

    OdpowiedzUsuń
  13. A czy to prawda ,bo raczej naciaganie naiwnych

    OdpowiedzUsuń